WBC در آزمایش خون چیست؟
WBC مخفف White Blood Cell به معنای گلبول سفید خون است. گلبول‌های سفید، سلول‌های حیاتی سیستم ایمنی بدن هستند که با عفونت‌ها و بیماری‌ها مبارزه می‌کنند. آزمایش خون WBC، تعداد گلبول‌های سفید خون را اندازه می‌گیرد و به تشخیص طیف وسیعی از بیماری‌ها کمک می‌کند. در این مقاله، به طور مفصل به این موضوع خواهیم پرداخت.
نقش گلبول‌های سفید در بدن چیست؟
گلبول‌های سفید خون انواع مختلفی دارند، هر کدام با عملکرد خاص خود:
- نوتروفیل‌ها (Neutrophils): اولین خط دفاعی بدن در برابر عفونت‌های باکتریایی و قارچی هستند. آنها باکتری‌ها را فرا می‌گیرند و از بین می‌برند.
- لنفوسیت‌ها (Lymphocytes): در پاسخ ایمنی بدن نقش اصلی را دارند. سه نوع اصلی لنفوسیت وجود دارد: سلول‌های B که آنتی‌بادی تولید می‌کنند، سلول‌های T که سلول‌های آلوده را از بین می‌برند و سلول‌های کشنده طبیعی (NK) که سلول‌های سرطانی و سلول‌های آلوده به ویروس را هدف قرار می‌دهند.
- مونوسیت‌ها (Monocytes): باکتری‌ها، قارچ‌ها و سلول‌های مرده را از بین می‌برند و در ترمیم بافت آسیب دیده نقش دارند.
- ائوزینوفیل‌ها (Eosinophils): در مبارزه با انگل‌ها و واکنش‌های آلرژیک نقش دارند.
- بازوفیل‌ها (Basophils): در واکنش‌های آلرژیک و التهاب نقش دارند. هیستامین و هپارین ترشح می‌کنند.
چه زمانی آزمایش WBC ضروری است؟
پزشکان در شرایط مختلفی آزمایش WBC را تجویز می‌کنند، از جمله:
- مشکوک بودن به عفونت: افزایش تعداد گلبول‌های سفید خون می‌تواند نشان‌دهنده وجود عفونت در بدن باشد.
- ارزیابی سلامت سیستم ایمنی: کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون می‌تواند نشان‌دهنده ضعف سیستم ایمنی باشد.
- بررسی بیماری‌های خونی: برخی از بیماری‌های خونی مانند لوسمی (سرطان خون) بر روی تعداد و نوع گلبول‌های سفید خون تأثیر می‌گذارند.
- نظارت بر درمان: آزمایش WBC می‌تواند برای پایش اثربخشی درمان‌های پزشکی مانند شیمی‌درمانی استفاده شود.
- بررسی علل تب: در مواردی که تب علت مشخصی ندارد، آزمایش WBC می‌تواند به تشخیص علت کمک کند.
نتایج آزمایش WBC چه معنایی دارد؟
یک نتیجه طبیعی آزمایش WBC معمولاً بین 4500 تا 11000 گلبول سفید در هر میکرولیتر خون است. اما این محدوده می‌تواند بسته به سن، جنسیت و شرایط سلامتی فرد متفاوت باشد. افزایش یا کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات مختلفی باشد. برای تفسیر صحیح نتایج آزمایش، باید با پزشک مشورت شود.
آیا افزایش WBC همیشه نشانه بیماری است؟
خیر، افزایش WBC همیشه به معنای بیماری نیست. فعالیت بدنی شدید، استرس، بارداری و برخی داروها نیز می‌توانند باعث افزایش موقت تعداد گلبول‌های سفید شوند. کاهش WBC نیز می‌تواند به دلیل کمبود ویتامین‌ها، برخی از داروها یا بیماری‌های زمینه‌ای باشد.
چه عواملی بر روی نتیجه آزمایش WBC تأثیر می‌گذارند؟
عوامل مختلفی می‌توانند بر روی نتیجه آزمایش WBC تاثیر بگذارند، از جمله:
- سن: تعداد گلبول های سفید در کودکان بالاتر از بزرگسالان است.
- جنسیت: تفاوت‌های جزئی در تعداد گلبول‌های سفید بین زنان و مردان وجود دارد.
- زمان روز: تعداد گلبول‌های سفید در طول روز نوسان دارد.
- رژیم غذایی: برخی از مواد مغذی بر روی تولید گلبول‌های سفید تاثیر می‌گذارند.
- استرس: استرس می‌تواند باعث افزایش تعداد گلبول‌های سفید شود.
- داروها: برخی از داروها می‌توانند بر روی تعداد گلبول‌های سفید تاثیر بگذارند.
- بیماری‌های زمینه‌ای: بسیاری از بیماری‌ها بر روی تعداد و نوع گلبول‌های سفید تاثیر می‌گذارند.
در نهایت، تفسیر نتایج آزمایش WBC نیازمند دانش پزشکی و بررسی سایر اطلاعات پزشکی فرد است. به هیچ عنوان نباید بر اساس نتایج آزمایش به خود درمانی اقدام کرد و حتماً باید با پزشک خود مشورت کنید.
